Cách vận hành sơ đồ chiến thuật 4-2-1-3 như thế nào?

Một trong những sơ đồ được nhiều HLV sử dụng để tối ưu hóa khả năng tấn công là 4-2-1-3. Đây là sơ đồ chiến thuật kết hợp giữa sự chắc chắn ở hàng thủ, khả năng kiểm soát tuyến giữa và sức mạnh tấn công vượt trội. Cùng hậu trường bóng đá đi tìm hiểu rõ hơn nhé.

Sơ đồ 4-2-1-3 là gì?

Sơ đồ 4-2-1-3 là một biến thể của hệ thống 4-3-3, nhưng có sự điều chỉnh để cân bằng giữa tấn công và phòng ngự.

Trong sơ đồ này:

• 4 hậu vệ (CB, CB, LB, RB): Chịu trách nhiệm bảo vệ khung thành và hỗ trợ tấn công khi cần.
• 2 tiền vệ phòng ngự (CDM, CDM): Đóng vai trò thu hồi bóng và điều tiết lối chơi.
• 1 tiền vệ tấn công (CAM): Giữ vai trò sáng tạo, kết nối giữa hàng tiền vệ và tiền đạo.
• 3 tiền đạo (LW, ST, RW): Gây áp lực lớn lên hàng thủ đối phương và tìm kiếm bàn thắng ty so bong da.

Sơ đồ này mang đến sự linh hoạt và khả năng kiểm soát bóng vượt trội nếu được vận hành tốt.

Vai trò của từng vị trí trong sơ đồ 4-2-1-3

Hàng thủ (4 hậu vệ)

• Hai trung vệ (CB – Center Back): Chịu trách nhiệm cản phá và bọc lót cho hàng thủ.
• Hai hậu vệ biên (LB – RB): Hỗ trợ tấn công cánh và phòng ngự khi đối phương phản công.
• Tuyến tiền vệ (2-1)

Hai tiền vệ phòng ngự (CDM – Central Defensive Midfielder):

• Một người có nhiệm vụ phòng ngự, thu hồi bóng. Người còn lại tham gia phát động tấn công và kiểm soát bóng.

Tiền vệ tấn công (CAM – Central Attacking Midfielder):

Là bộ não sáng tạo, giúp tổ chức tấn công và kiến tạo cho tuyến trên. Có thể tự mình dứt điểm nếu có khoảng trống.

Hàng công (3 tiền đạo)

• Tiền đạo cắm (ST – Striker): Đóng vai trò trung tâm trong việc ghi bàn.
• Hai tiền đạo cánh (LW – RW): Tận dụng tốc độ, kỹ thuật để xuyên phá hàng phòng ngự đối thủ.

Cách vận hành sơ đồ chiến thuật 4-2-1-3

Giai đoạn phòng ngự

• Hai CDM lui về hỗ trợ hàng thủ khi đội nhà không có bóng.
• Hậu vệ cánh không dâng quá cao để tránh bị phản công kqbd.
• Ba tiền đạo có thể áp sát đối phương để hạn chế đường triển khai bóng.

Giai đoạn kiểm soát bóng

• CAM đóng vai trò quan trọng trong việc luân chuyển bóng từ tuyến giữa lên hàng công.
• Các hậu vệ cánh có thể tham gia hỗ trợ triển khai bóng từ biên.

Giai đoạn tấn công

• Tiền đạo cánh có thể dạt vào trung lộ hoặc tạt bóng vào vòng cấm.
• Tiền vệ tấn công có thể thực hiện những pha chọc khe hoặc sút xa.
• ST là mục tiêu chính trong những tình huống dứt điểm cuối cùng.

Ưu điểm và nhược điểm của sơ đồ 4-2-1-3

Ưu điểm

• Kiểm soát thế trận tốt nhờ sự chắc chắn ở tuyến giữa.
• Lối chơi tấn công đa dạng với nhiều phương án từ trung lộ đến cánh.
• Tạo sức ép lớn lên đối phương nhờ bộ ba tiền đạo pressing cao.
• Phù hợp với chiến thuật pressing tầm cao, giúp giành lại bóng nhanh chóng.

Nhược điểm

Xem thêm: Những lợi ích bài tập đá bóng ma đem lại bạn đã biết chưa

Xem thêm: Tìm hiểu về luật chạm tay trong bóng đá

• Dễ bị phản công nếu hai CDM dâng quá cao.
• Đòi hỏi cầu thủ có kỹ thuật tốt, đặc biệt là tiền vệ trung tâm và tiền đạo cánh.
• Không dễ vận hành, cần một HLV giỏi để điều chỉnh chiến thuật linh hoạt.

Những đội bóng sử dụng sơ đồ 4-2-1-3 thành công

• Barcelona (dưới thời Pep Guardiola & Luis Enrique): Bộ ba Messi, Neymar, Suarez kết hợp với tuyến tiền vệ Xavi, Iniesta, Busquets tạo nên đội hình hủy diệt.
• Real Madrid (thời Zidane 2016 – 2018): Hệ thống vận hành hiệu quả với Modric, Kroos, Casemiro cùng bộ ba BBC (Bale – Benzema – Cristiano Ronaldo).
• Liverpool (dưới thời Klopp 2018 – 2020): Salah, Mane, Firmino cùng với hàng tiền vệ cân bằng giúp Liverpool giành nhiều danh hiệu.

Sơ đồ 4-2-1-3 là một chiến thuật hiện đại giúp đội bóng cân bằng giữa tấn công và phòng ngự. Nếu có những cầu thủ chất lượng và chiến thuật hợp lý, đây sẽ là sơ đồ mang lại hiệu quả cao trong bóng đá.